انبرقفلی
انبرقفلی (Locking Pliers)، که اغلب با نام تجاری معروف «وایس-گریپ» (Vise-Grip) شناخته میشود، ابزاری دستی و فوقالعاده کاربردی است که قابلیت اصلی آن، قفل شدن روی قطعه کار و اعمال فشار ثابت و قدرتمند است. این ابزار میتواند همزمان کار انبردست، گیره و آچار را انجام دهد و به همین دلیل در کارگاههای مکانیکی، نجاری، لولهکشی و مصارف خانگی بسیار محبوب است.
نحوه عملکرد انبرقفلی
جادوی انبرقفلی در مکانیسم قفلشونده و اهرمی آن نهفته است:
- پیچ تنظیم (Adjustment Screw): در انتهای یکی از دستهها، یک پیچ (معمولاً پیچی با سر شیاردار) وجود دارد. با چرخاندن این پیچ، فاصله بین دو فک انبر در حالت بسته تنظیم میشود.
- مکانیسم اهرمی (Lever Mechanism): دسته دیگر به عنوان یک اهرم عمل میکند. وقتی فکها را کمی بازتر از قطعه کار تنظیم میکنید و دستهها را به هم فشار میدهید، این اهرم با یک صدای "کلیک" قفل میشود و نیروی بسیار زیادی را به فکها منتقل میکند.
- اهرم آزادسازی (Release Lever): یک اهرم کوچکتر معمولاً در داخل دسته متحرک وجود دارد که با فشار دادن آن، قفل انبر آزاد میشود.
کاربردهای اصلی انبرقفلی
انبرقفلی به دلیل قدرت گیرندگی بالا و قابلیت قفل شدن، کاربردهای بسیار متنوعی دارد:
- باز کردن پیچ و مهرههای هرز یا آسیبدیده: این معروفترین کاربرد انبرقفلی است. فکهای قدرتمند آن میتوانند به سر پیچ یا مهرهای که به دلیل زنگزدگی یا ساییدگی، آچار روی آن میلغزد، چنگ بزنند و آن را باز کنند.
- گیره موقت: میتوان از انبرقفلی برای نگه داشتن دو قطعه کار در کنار هم (مثلاً برای جوشکاری، چسباندن یا سوراخکاری) استفاده کرد.
- لولهکشی: فکهای خمیده انبرقفلی برای گرفتن لولهها و اتصالات (به خصوص لولههای کوچک) عالی عمل میکنند و میتوانند جایگزین آچار لولهگیر شوند.
- ایجاد اهرم موقت: اگر دستگیره یک شیر آب شکسته باشد یا نیاز به چرخاندن یک میله بدون دستگیره داشته باشید، انبرقفلی میتواند به عنوان یک دستگیره موقت عمل کند.
- خم کردن یا شکل دادن به فلزات: برای گرفتن و خم کردن ورقهای فلزی نازک یا مفتولها کاربرد دارد.
انواع رایج انبرقفلی
انبرقفلیها در اشکال و اندازههای مختلفی برای کاربردهای خاص طراحی شدهاند:
انبرقفلی فک-خمیده (Curved Jaw):
شناختهشدهترین نوع. فکهای آن دارای انحنا هستند که برای گرفتن اجسام گرد مانند لولهها، پیچها و مهرهها ایدهآل است. بسیاری از مدلها در انتهای فک دارای دندانههایی برای گرفتن سیم هستند.
انبرقفلی فک-صاف (Straight Jaw):
فکهای صاف و موازی دارد و برای گرفتن قطعات تخت و چهارگوش یا خم کردن ورقهای فلزی مناسب است.
انبرقفلی دم-باریک (Long Nose / Needle Nose):
دارای فکهای بلند، باریک و سوزنی شکل است. برای دسترسی به فضاهای تنگ و گرفتن قطعات کوچک که انبرهای دیگر به آن دسترسی ندارند، استفاده میشود.
انبرقفلی C شکل (Locking C-Clamp):
شبیه به گیره C است اما با قابلیت قفل شدن سریع. برای نگه داشتن قطعات چوبی یا فلزی روی میز کار یا به یکدیگر استفاده میشود.
انبرقفلی ورقگیر (Sheet Metal Tool):
دارای فکهای پهن و صاف است که مخصوص گرفتن، خم کردن و تا کردن ورقهای فلزی بدون آسیب رساندن به سطح آنها طراحی شده است.
انبرقفلی زنجیری (Locking Chain Clamp):
به جای فک، دارای یک زنجیر است که دور اجسام با اشکال نامنظم یا قطرهای بسیار بزرگ (مانند لولههای قطور یا فیلتر روغن خودرو) میپیچد و قفل میشود.